رهی معیری: رسوای دل

همچو نی می نالم از سودای دل
 آتشی در سینه دارم جای دل


من که با هر داغ پیدا ساختم
سوختم از داغ نا پیدای دل


همچو موجم یک نفس آرام نیست
بسکه طوفان زا بود دریای دل


دل اگر از من گریزد وای من
غم اگر از دل گریزد وای دل


ما ز رسوایی بلند آوازه ایم
نامور شد هر که شد رسوای دل


خانه مور است و منزلگاه بوم
 آسمان با همت والای دل


گنج منعم خرمن سیم و زر است
گنج عاشق گوهر یکتای دل


در میان اشک نومیدی رهی
خندم از امیدواریهای دل

رهی معیری: شاهد افلاکی

  چون زلف تو ام جانا در عین پریشانی

چون باد سحرگاهم در بی سر و سامانی

                                                من خاکم و من گردم من اشکم و من دردم

                                                  تو مهری و تو نوری تو عشقی و تو جانی

خواهم که ترا در بر بنشانم و بنشینم

 تا آتش جانم را بنشینی و بنشانی

                                                ای شاهد افلاکی در مستی و در پاکی

                                                 من چشم ترا مانم تو اشک مرا مانی

در سینه سوزانم مستوری و مهجوری

   در دیده بیدارم پیدایی و پنهانی

                                                   من زمزمه عودم تو زمزمه پردازی

                                                من سلسله موجم تو سلسله جنبانی

   از آتش سودایت دارم من و دارد دل

داغي که نمی بینی دردی که نمی دانی

                                                دل با من و جان بی تو نسپاری و بسپارم

                                                 کام از تو و تاب از من نستانم و بستانی

ای چشم رهی سویت کو چشم رهی جویت ؟

   روی از من سر گردان شاید که نگردانی

رهی معیری: تشنه درد

 

نه راحت از فلک جویم نه دولت از خدا خواهم

                               و گر پرسی چه می خواهی ؟ ترا خواهم ترا خواهم

نمی خواهم که با سردی چو گل خندم ز بی دردی

                               دلی چون لاله با داغ محبت آشنا خواهم

چه غم کان نوش لب در ساغرم خونابه میریزد

                                من از ساقی ستم جویم من از شاهد جفا خواهم

ز شادیها گریزم در پناه نامرادیها

                                به جای راحت از گردون بلا خواهم بلا خواهم

چنان با جان من ای غم ذر آمیزی که پنداری

                                تو از عالم مرا خواهی من از عالم ترا خواهم

بسودای محالم ساغر می خنده خواهد زد

                                اگر پیمانه عیشی درین ماتم سرا خواهم

نیابد تا نشان از خک من ایینه رخساری  

                                 رهی خاکستر خود را هم آغوش صبا خواهم 

رهی معیری: اشکم ولی به پای عزیزان چکیده ام

اشکم ولی به پای عزیزان چکیده ام

                                    خارم ولی به سایه گل آرمیده ام

با یاد رنگ و بوی تو  ای نوبهار عشق

                                    همچون بنفشه  سر به گریبان کشیده ام

چون خاک در هوای تو از پا فتاده ام!

                                    چون اشک در قفای تو با سر دویده ام

من جلوه شباب ندیدم  به عمر خویش

                                    از دیگران  حدیث جوانی شنیده ام

از جام عافیت  می نابی نخورده ام

                                    وز شاخ آرزو گل عیشی نچیده ام

موی سپید را فلکم رایگان نداد!

                                    این رشته را به نقد جوانی خریده ام

ای سرو پای بسته به آزادگی  مناز

                                    آزاده من  که از همه عالم  بریده ام !

گر می گریزم از نظر مردمان « رهی »

                                    عیبم مکن که آهوی مردم ندیده ام!

رهی معیری: ساقی بده پیمانه ای ز آن می که بی خویشم کند

سـاقــی بده پیمانه ای ز آن می کـــه بی خویشم کنـــد

بر حسن شور انگیز تو عاشق تر از پیشم کند

زان مــی کـــه در شبهـــای غـــم بـارد فــروغ صبحـــــدم

غافل کنـد از بیش و کم فارغ ز تشویشم کنـد

نــور سحــرگـــاهی دهــد فیضی کـــه می خواهی دهد

با مسکنت شاهی دهد سلطان درویشم کند

ســــوزد مــــــرا ســـــازد مــــــرا در آتـــش انــدازد مــــرا

وز من رهــا سازد مــــرا بیگانه از خویشم کند

بستانــد ای ســـرو سهـــی! سودای هستــی از رهی

یغما کنـد اندیشـه را دور از بـــد اندیشــم کند

رهی معیری: گنجینه دل

چشم فروبسته اگر وا کنی
درتو بود هر چه تمنا کنی

عافیت از غیر نصیب تو نیست
غیر تو ای خسته طبیب تونیست


از تو بود راحت بیمار تو
نیست به غیر از تو پرستار تو


همدم خود شو که حبیب خودی
چاره خود کن که طبیب خودی


غیر که غافل ز دل زار تست
بی خبر از مصلحت کار تست


بر حذر از مصلحت اندیش باش
مصلحت اندیش دل خویش باش

چشم بصیرت نگشایی چرا؟
بی خبر از خویش چرایی چرا؟


صید که درمانده ز هر سو شده است
غفلت او دام ره او شده است


تا ره غفلت سپرد پای تو
دام بود جای تو ای وای تو


خواجه مقبل که ز خود غافلی
خواجه نه ای بنده نا مقبلی


از ره غفلت به گدایی رسی
ور به خود آیی به خدایی رسی


پیر تهی کیسه بی خانه ای
داشت مکان در دل ویرانه ای


روز به دریوزگی از بخت شوم
شام به ویرانه درون همچو بوم


گنج زری بود در آن خاکدان
چون پری از دیده مردم نهان


پای گدا بر سر آن گنج بود
لیک ز غفلت به غم ورنج بود

گنج صفت خانه به ویرانه داشت
غافل از آن گنج کهد ر خانه داشت


عاقبت از فاقه و اندوه و رنج
مرد گدا مرد و نهان ماند گنج