صائب تبریزی: هر چه دیدیم درین باغ ...

هر چه دیدیم درین باغ، ندیدن به بود

                                                               هر گل تازه که چیدیم، نچیدن به بـــــــود

هر نوایی که شنیدیم ز مرغان چمـن

                                                              چون رسیدیم به مضمون، نشنیدن به بود

زان ثمرها که گزیدیم درین باغسـتان

                                                              پشت دســت و لب افسوس گزیدن به بود

دامن هر که کشیدیم درین خارستان

                                                             بجز از دامـــن شبـــــها، نکشیدن به بـــــود

هر متاعی که خریدیم به اوقات عزیـز

                                                             بود اگر یوســــف مصــــری، نخریدن به بــود

لذت درد طلب بیشتر از مطلوب است

                                                             نارسیدن به مطالب، ز رسیــــدن به بــــــود

جهل سررشتهٔ نظاره ربود از دستــــم

                                                             ور نه عیـــب و هنـر خلق ندیــــدن به بـــــود

مانــع رحم شد اظهـــار تحمـــل صائب

                                                            زیر بــــار غــــم ایام خمیــــــــــدن به بـــــــود

صائب تبریزی: ما رخت خود به گوشهٔ عزلت کشیده‌ایم

ما رخت خود به گوشهٔ عزلت کشیده‌ایم

دست از پیاله، پای ز صحبت کشیده‌ایم

مشکل به تازیانهٔ محشر روان شود

پایی که ما به دامن عزلت کشیده‌ایم

گردیده است سیلی صرصر به شمع ما

دامان هر که را به شفاعت کشیده‌ایم

صبح وطن به شیر مگر آورد برون

زهری که ما ز تلخی غربت کشیده‌ایم

گردیده است آب دل ما ز تشنگی

تا قطره‌ای ز ابر مروت کشیده‌ایم

آسان نگشته است بهنگ، ساز ما

یک عمر گوشمال نصیحت کشیده‌ایم

بوده است گوشهٔ دل خود در جهان خاک

جایی که ما نفس به فراغت کشیده‌ایم

صائب چو سرو و بید ز بی‌حاصلی مدام

در باغ روزگار خجالت کشیده‌ایم

صائب تبریزی: دیدن روی تو ظلم است و ...

دیدن روی تو ظلم است و ندیدن مشکل است
چیدن این گل گناه است و نچیدن مشکل است


هر چه جز معشوق باشد پردهٔ بیگانگی است
بوی یوسف را ز پیراهن شنیدن مشکل است


غنچه را بـــاد صبـــا از پوســـت می‌آرد بـــرون
بی‌نسیم شوق، پیراهن دریدن مشکل است


ماتم فرهـــــاد کوه بیســـــــــتون را ســــرمه داد
بی هم‌آوازی نفس از دل کشیدن مشکل است


هر ســـــر موی ترا با زنـــدگی پیونــــــــدهاست
با چنین دلبستگی، از خود بریدن مشکل است


در جوانی تــــوبه کــــن تا از ندامــــــــت برخــــــوری
نیست چون دندان، لب خود را گزیدن مشکل است


تا نگـــردد جذبهٔ توفیــــــق صائب دستگیــــــر
از گل تعمیر، پای خود کشیدن مشکل است

صائب تبریزی: ای دفتر حسن ترا، فهرست خط و خالها

ای دفتر حســــن ترا، فهرســـــت خط و خــــالـها

تفصیلها پنهان شــــــــده، در پــــردهٔ اجمـــــــالها

پیشـــــــانی عفــــو ترا، پرچین نســــازد جـرم مـا

آییــــــنه کی برهم خورد، از زشـــــــتی تمثالــها؟

با عقل گشتم همسفر، یک کوچه راه از بیکسی

شد ریشـــه ریشـــه دامنم، از خـــار استدلالـــها

هر شــب کواکب کـــم کنند، از روزی مــا پــاره‌ای

هـــــــر روز گـــــردد تنگتر، ســــوراخ این غربالـــها

حیران اطـــــوار خـــودم، درمــــاندهٔ کــــار خـــودم

هر لحظه دارم نیتـــــی، چـــــون قرعـــهٔ رمــــالها

هــر چند صائب مـــی‌روم، سامان نومیــــدی کنم

زلفش به دستم می‌دهــــد، ســـــررشتهٔ آمالـها

صائب تبریزی: آنچنان کز رفتن گل خار می‌ماند به جا

آنچنان کز رفتن گـــــل خــار می‌مــاند به جـــــا

از جوانی حسـرت بسیـــــــار می‌ماند به جــــا

آه افسوس و سرشک گرم و داغ حسرت است

آنچه از عمـــــر سبک‌رفتــــــار می‌ماند به جــــا

کامجـــویی غیــــــر ناکامی ندارد حاصــــــــــلی

در کف گلچین ز گلشن، خـــار می‌ماند به جـــا

جســــــم خاکی مانع عمر سبک‌رفتار نیــست

پیش این سیـــلاب، کی دیوار می‌ماند به جــا؟

هیچ کار از سعی ما چون کوهکن صورت نبست

وقــــــت آن کس خوش کزو آثار می‌مـاند به جـــا

زنگ افسوســــی به دســت خواجه هنگام رحیل

از شـــــمار درهم و دینــــار می‌مـــاند به جــــــــا

نیســــــت از کــــــردار ما بی‌حـــاصلان را بهره‌ای

چون قلـــم از مــــا همین گفتــــار می‌ماند به جا

عیش شیرین را بود در چاشنی صد چشم شور

برگ صائب بیشــــتر از بار می‌مانـــــــد به جــــــا

صائب تبریزی: با کمال احتیاج، از خلق استغنا خوش است

با کمال احتیاج، از خلق استغنا خوش است

با دهان خشک مردن بر لب دریا خوش است

نیست پروا تلخکامان را ز تلخیهای عشق

آب دریا در مذاق ماهی دریا خوش است

هر چه رفت از عمر، یاد آن به نیکی می‌کنند

چهرهٔ امروز در آیینهٔ فردا خوش است...

صائب تبریزی: خاکی به لب گور فشاندیم و گذشتیم

خاکی به لـــب گور فشاندیم و گذشتیم
ما مرکب ازین رخنه جهاندیم و گذشتیم

چون ابر بــــهار آنچه ازیـــن بحر گرفتیــم
در جیب صدف پاک فشاندیم و گذشتیم

چون سـایهٔ مرغــــان هوا در سـفر خاک
آزار به مـوری نرســــاندیم و گذشـــــتیم

گر قســــمت ما باده، و گر خون جگر بود
ما نوبــت خود را گذراندیــم و گذشتـــیم

کردیــــــم عنــــانداری دل تا دم آخـــــــر

گلگون هـوس را ندواندیــــم و گذشتیـــم

هر چــــند که در دیــدهٔ ما خار شکستند
خـــاری به دل کس نخلاندیم و گذشتیم

فریــــــــاد که از کوتهــی بــــازوی اقبـال
دستی به دو عالم نفشاندیم و گذشتیم

صـــــد تلخ چشیدیم زهر بی مزه صـــائب
تلخی به حریفان نچشاندیم و گذشتیم

صائب تبریزی: تابه فکر خود فتادم ...

تابه فـــــکر خود فتــــــــــادم، روزگــــــار از دســـــت رفــــت

تا شدم از کــــار واقـــف، وقـت کار از دســـــــت رفـــــت

تا کـــمر بســـــتم، غبــــار از کـــــاروان بر جا نبـــود

از کمین تا سر برآوردم، شـکار از دســـت رفــت

داغ‌های ناامیدی یادگار از خود گذاشت

خرده‌ی عمرم که چون نقد شرار از دست رفت

تا نفـس را راســـت کردم، ریـــــخت اوراق حـــواس

دســـت تا بر دســـت ســـودم، نــوبــهار از دسـت رفت

پی به عیــــب خـــــود نبردم تـــا بصــــــــــــیرت داشــــــــتم

خویــش را نشـــــناختم، آییــــنه‌دار از دســـــــت رفــــــت

عشـــــق را گفتم به دســـــــت آرم عنـــــــان اختیار

تا عنان آمد به دســــــتم، اخـــتیار از دست رفت

عمر باقی مانده را صائب به غفلت مگذ ران

تا به کی گویی که روز و روزگار از دست رفت؟